Hua Nậm ở thị trấn

    

 Truyện này, Du An vào vòng chung khảo cuộc Vận động sáng tác cho thiếu nhi 2012 - 2013, Hội Nhà văn Đan Mạch - NXB Kim Đồng tổ chức.

Hua Nậm ở thị trấn

Bản Hua Nậm có ba đứa trọ học cấp II dưới thị trấn. Gọi là thị trấn nhưng Mường Đánh chả hơn bản được mấy. Cũng nhà sàn, nhà đất, người đi ruộng, đi nương; nuôi trâu, bò, lợn, gà. Có khác chăng… một đoạn đường nhựa 2km, một cái chợ, một cửa hàng to của thương nghiệp huyện, và hơn chục cái quán tạp hóa.

Dân số thị trấn chẳng biết bao nhiêu người. Buổi sáng đông nhất chỗ cổng trường, cổng chợ. Buổi trưa vắng hoe. Buổi tối mênh mông. Những bụi tre, bờ rào dâm bụt trùm kín các ngõ.

Ba đứa Hua Nậm ở chung, hẳn một ngôi nhà, giá tiền là… 150.000 đồng/tháng. Về nói chuyện, người bản bảo đắt thế, thế mà người thị trấn bảo rẻ như bèo.

Ngôi nhà ấy là của ông Phóng. Ông Phóng trước kia chuyên thồ hàng lên vùng cao bán. Ông ở Hua Nậm lâu nhất, chỉ ngủ nhà ông Súa. Ông Phóng ngủ nghỉ, ăn cơm uống rượu thì chuyến nào cũng cho ông Súa đôi pin, nhúm cá khô… Khi ông Phóng về, ông Súa lại cho miếng thịt hoẵng, con dao… Đôi bên thân nhau mười mấy năm trời.

Rồi ở đâu cũng đi lên, buôn bán nhỏ lẻ không làm gì được nữa, vả lại ông Phóng đã già nên hết đi vùng cao. Hết đi nhưng lâu lâu ông Phóng vẫn gặp ông Súa, hoặc vợ con, người bản xuống chợ. Có một lần ông Súa đưa cả nhà vào ăn cơm uống rượu nhà ông Phóng, tận quá trưa mới chào nhau về. Lần ấy, cách đây cũng đã năm mùa nương rồi. Sau đó ông Súa cứ ngại, cứ nghĩ lung tung thế là chả đến; khi có di động rồi cũng chẳng có số của nhau.

Tận đến khi thằng Nếnh lên lớp 6.

Hôm đấy, thằng Nếnh bảo học dưới thị trấn, phải ở lại, ở nhà người ta giả tiền. Ông Súa đi hỏi luôn mấy nhà có con học lớp 9 xong rồi. Họ bảo đúng, đi về xa quá, mới lại học bây giờ cao không thể buổi đực buổi cái được. Ông Súa hỏi thật kĩ về ở trọ: “Tiền cho nhiều không?”. “Có bị người dưới đấy đánh không?”... Họ xua tay: “Nhà không ai hút thuốc phiện, một phần bé cái nương là thoải mái sách bút. Dưới đấy họ quí người đi học lắm”. “Thế thì nhà tôi không sợ, thu nương có một trăm bao thóc, sáu chục bao ngô; chả ai lấy thuốc phiện”; ông Súa vui, nhanh chân về nhà.

Về đến nhà mới nghĩ ra… cho thằng Nếnh ở trọ nhà ai. Dưới thị trấn nhiều người giàu nhưng ai làm nhiều nhà đợi sẵn người thuê trọ. Ông nói chuyện với bà, bà bảo, không biết nhiều đâu. Thằng Nếnh nghe thấy, đang ở sau nhà chạy vào, nói, bố xuống hỏi ông Phóng thì được thôi.

Tối đấy, ông Súa đi bảo hai nhà cùng con lên lớp 6. Họ bảo thích chung nhau ở, chung nhau ăn, bảo nhau học. Nếnh theo chân bố nhưng không vào nhà nào. Nó cho mồm tiếng con tắc kè, gọi thằng Mua, thằng Sình ra rừng đào nói chuyện. Đứa nào cũng sướng, hỏi đi hỏi lại, sáng mai đi thật không?

Sớm hôm sau, từ lúc đỉnh dốc chẳng nhìn thấy gì, ông Súa đã dẫn ba đứa xuống núi. Mỗi đứa một lu cở; bên trong có gạo, tí thịt khô, quần áo; bên ngoài buộc một bó củi bé. Ông Súa cũng lu cở nhưng toàn ngô nếp. Bà Súa dặn, xuống chợ bán đi một nửa mua vở, bút mực, thức ăn cho Nếnh; một nửa thăm nhau, cho nhà ông Phóng.

Đoàn đến thị trấn thì mặt trời đã trên con mắt. Ba đứa vừa nói như chim hót bỗng so lại sau lưng ông Súa. Mấy người đang ngồi gốc mít, nhìn thấy, bỗng ào ra. Tay thật nhiều, kéo lôi các lu cở. Các lu cở xoay trái, xoay phải, đằng trước, đằng sau vẫn không yên. Nhìn ba thằng mặt mũi cứ tái tái đi, ông Súa phải quát lên: “Chúng nó đi học, không bán cái gì”. Quát thế nhưng ông Súa lại cởi lu cở mình đặt xuống. Một cô có khuôn mặt bầu bầu, trắng trẻo nói nhẹ: “Bác bán đi, cháu mua cho, giá ở đây bây giờ là năm mươi”. Ông Súa đổ ngô vào bao, chốc lại hỏi, một nửa chưa? Cô kia nói: “Bác bán tất đi cho nhẹ”. “Còn cho người bạn, trả một triệu cũng không bán”.

Ông Súa cầm tiền, đếm hai lần xong, giục ba đứa đi ngay. Ba đứa tự nhiên xếp thành một hàng dọc theo. Đến cái ngõ um tùm bụi tre như đường rừng, Nếnh hỏi: “Thế không ăn phở chợ hả bố?”. “Vào nhà ông Phóng cho ngô đã. Ở ngoài này người ta cướp mua”.

Ông Phóng thấy gọi tên mình thì chạy ra ngay, dẫn cả đoàn vào nhà.

Bữa cơm thật nhanh. Có gà, có cá, có rau và rượu. Ông Phóng rót rượu tất cả bảy chén (nhà ông ba người, bản Hua Nậm bốn người). Nếnh, Mua, Sình nâng lên uống một tí thì ông Phóng cười nói: “Cho các cháu hôm nay thành người lớn”.

          Cạn chén rượu thì ông Súa nói chuyện con, thằng Mua, thằng Sình xuống học lớp 6. Ông Phóng khen, nghĩ dài như thế là tốt. Bố Nếnh ngập ngừng rồi hỏi  chỗ ở cho ba thằng. Ông Phóng cười: “Xuống đây rồi còn lo gì”. Bố Nếnh dồn luôn: “Thế chúng nó ở chỗ nào, cho đi xem luôn”.

          Bữa cơm nhanh thôi vì bố Nếnh mấy lần nói lại, cho đi xem chỗ ở.

          Đó là ngôi nhà ba gian, gỗ vuông, lợp ngói, vách đất. Ông Phóng mở cửa, mùi ẩm mốc sộc lên. Nếnh, Mua, Sình ngơ ngác nhìn vách thủng mấy chỗ. Bố Nếnh nhìn lên mái, có chỗ thấy mặt trời. Ông Phóng bảo, nhà này tôi mua ba năm rồi, định cho thằng cả nhưng nó công tác Mường Nhé, lấy vợ luôn trong đó không về. Mấy đứa cứ thoải mái ở đây. Nước có giếng, đất mênh mông… trồng rau nuôi gà đều được. Bố Nếnh nhìn nhà, ra vườn nhìn… gật gật đầu. Ông Phóng hỏi: “Ưng bụng chưa. Cho các cháu ở luôn hay hôm nào khai giảng?”. Bố Nếnh bảo; còn mấy hôm nữa, ở luôn thôi, cho làm quen thị trấn.

Hơn trưa một tí thì bố về. Ba đứa, cả nhà ông Phóng tiễn ra đến ngã ba. Bố Nếnh xoa đầu ba đứa, rồi nói với ông Phóng: “Tôi gửi ba đứa cho cả nhà ông. Nó nghịch ngợm, lười học thì chửi hộ tôi”. Nếnh rơm rớm nước mắt nhưng vẫn nói: “Bố chả phải lo, bọn con đi rừng đánh nhau với rắn còn chả sợ nữa là…”. Tất cả tay nắm tay nhau, mặt ai cũng buồn buồn, làm như đi ra trận không bằng. Bố Nếnh nhìn kĩ mọi người rồi hỏi như sực nhớ… Thế cho các cháu ở thì tôi cho tiền bao nhiêu? Ông Phóng chưa nói thì bà vợ đã nói, mỗi đứa cho 50 nghìn một tháng, những nhà khác còn một trăm đấy.

Buổi tối đầu tiên ba thằng đều nhìn cái bóng điện. Cái bóng điện cũng nhìn ba thằng - Vải áo láng đen ánh lên, tóc hoe hoe vàng cũng ánh đẹp. Nếnh giở hết mọi thứ trong lu cở, bày ra giường. Túi gạo, gói thịt khô, hai bộ quần áo, quyển vở… cả con dao bao gỗ. Mua nhìn Nếnh làm cũng làm theo nhưng chỉ có mỗi túm gạo thì hết. Sùng giống như Mua nhưng có thêm ba tờ tiền hai mươi nghìn, một tờ mười nghìn.

- Ở đây chắc sướng hơn ở bản. Sùng vừa nói vừa cho cho tiền vào cạp quần vuốt vuốt.

- Chán lắm. Đi từ nhà ra vườn, thẳng lưng mệt quá. Mua đấm lưng như ông nội.

- Tao thấy xung quanh nhiều bụi cây thế mà chẳng phải rừng. Nếnh chỉ tay ra ngoài.

Bên ngoài im lìm, bóng điện không ra được bóng tối. Thỉnh thoảng lại có tiếng rắc rắc, u u kì lạ. Ba đứa đang ngồi im. Ở bản giờ này chắc đang nhộn nhịp; người cho ngựa ăn, lợn ăn, người lấy nước, người nấu cơm. Lớn bé đều vội, đi làm tối từ lúc trên nương; về đến nhà bao nhiêu là việc, ăn xong thì khuya, đi ngủ.

- Mình ăn cơm chưa nhỉ? Chợt thằng Sùng hỏi to.

- Chưa. Nấu từ lúc còn ngày mà.

Lời nói cơm làm tất cả bụng sôi lên. Dọn nhanh, chưa xong đã bắt đầu ăn. Ngon hơn ở bản. Một loáng thì uống hết canh, nạy cơm cháy. Đang thu dọn thì có một cái đầu bù xù bước vào.

- Chúng mày ở đây à?

Người đấy chỉ nói thế rồi tự ngồi, châm thuốc hút. Ba thằng nhìn nhau, chả biết nói gì. Người kia đứng lên, lại gần, cúi xuống hỏi:

- Có mỡ cho tao xin mấy thìa.

- Bọn em mới ở… vẫn chưa mua.

- Chán chết.

Người kia bĩu môi rồi đi lục lọi. Rồi xé miếng thịt khô ăn, trông mồm như đói hàng trăm năm.

- Nhà anh gần đây à? Nếnh đánh bạo hỏi.

- Ừ. Tối nay anh ngủ đây đấy.  

- Không được đâu, ông Phóng chỉ cho ba người đi học ở.

- Ông Phóng tít ngoài đội 3 biết gì. Mọi tối anh toàn ngủ đây.  

Anh lạ nói và lên giường. Một lúc đã thấy khò khò.

Ba đứa ngồi không nói một tiếng. Thỉnh thoảng thằng Mua lại gật gật đầu. Nếnh bảo, thằng Mua, thằng Sình lên giường kia ngủ. Còn tao thức canh gác. Thằng Mua nói mạnh cũng thức nhưng được một lúc thì lảo đảo ra giường. Thằng Sình, ngáp mấy cái rồi cũng theo.

Còn mình Nếnh ngồi. Đàn muỗi dồn hết lại nó. Ngứa, đau, bứt rứt, đầu ong ong… Sao anh kia lại đến đây ngủ nhỉ, không có vợ con gia đình à? Đúng là người xấu rồi. Bọn ăn xin ăn mày thì ngủ ngoài vỉa hè, gốc cây cơ. Ông Phóng có biết anh này không nhỉ? Đi báo cho ông thì sợ lắm. Đêm hôm, đường lạ có khi người ta tưởng thằng trộm…

Nghĩ lung tung làm tất cả nặng trĩu. Đầu Nếnh tự nhiên rơi xuống bàn. Lại tỉnh. Cố ngồi, véo má, đập chân xuống đất… được một lúc thì như chẳng biết làm sao… Nếnh lại, ngả người xuống bên cạnh anh lạ.

Mùi gì khác người. Chua chua, khẳn khẳn, ngai ngái… trộn vào nhau. Hơi anh ta như cả từ cái lưng, quần áo, da thịt cứ nhằm một hướng… mũi Nếnh. Vừa nãy ngủ gật giờ lại tỉnh. Nếnh nghĩ linh tinh cho bớt khó chịu… Hua Nậm có 17 nhà, 12 nhà đủ ăn, 5 nhà đói… Nhà Dếnh, nhà Dế, nhà Ông, nhà Hờ, nhà Vàng. Nhà Hờ, nhà Vàng thì cả bản không muốn thương. Nó nghiện tất cả người già người trẻ. Hồi xưa, được có nương thuốc hút nhiều. Bây giờ nhà nước bảo phá chúng vẫn hút, có đứa đã hít bột trắng. Nếnh lên một lớp thì bản cũng lên một đổi mới. Nhà lợp bro xi măng, xe máy, tivi, đường mở to, ngô giống mới… Trẻ con lớn đến đâu đi học đến đấy. Nhưng người nghiện vẫn còn hai. Hai ông hơn tám mươi tuổi, huyện cho cán bộ về tận bản đưa đi cai. Ba lần không được, đành thôi. Người nghiện gầy xấu như cành củi đốt nương. Ai nhìn thấy nó cũng lo bị trộm cắp. Nhưng hai ông nghiện Hua Nậm, người già nhất cũng bảo, nó chưa lấy của bản cái gì.

Nghĩ mãi, đầu mệt không tiếp tục được, Nếnh thiếp đi lúc nào không biết.

- Anh lạ hôm qua đâu rồi?

Tiếng thằng Mua làm Nếnh ngồi dậy, ngơ ngác một lúc:

- Ừ. Mình nằm cùng… tận lúc nghe tiếng gà gáy cơ mà...

Không ai bảo ai, ba đứa lập tức kiểm tra đồ đạc. Xoong nồi, gạo còn nguyên. Tiền trong cạp quần thằng Sùng cũng còn nguyên. Nếnh tìm gói thịt mãi không thấy. Thôi thế là nó đi rồi…

Nắng lên một lúc thì ông Phóng đến. Ba đứa tranh nhau kể chuyện đêm qua. Ông Phóng gật gù bảo, thằng Hùng nghiện đấy, nó như con ma lúc ẩn lúc hiện. Nhớ là phải cảnh giác, đồ đạc cẩn thận, đi đâu khóa cửa.

Còn ba ngày nữa mới khai giảng, buổi sáng đến trường lao động. Buổi chiều tất cả cũng lao động ở nhà. Phát cỏ, kê gạch làm đường ra giếng, quét tước từ nhà ra vườn. Nếnh biết việc, chỉ cho Mua, Sùng làm từng chỗ. Hai thằng bảo, Nếnh làm nhà trưởng thôi. Nếnh cười, lớp trưởng học giỏi mới quan trọng; còn ở nhà phải biết nấu ăn, bảo ban nhau… bố mình dặn thế.

Thấm thoắt đã được bốn buổi học, cộng ba ngày xuống trước là tám đêm ngủ thị trấn. Nếnh phân công từng buổi rõ ràng, ai nấu cơm, ai rửa bát; buổi đi rừng thì tất cả đi nhưng phải đủ bó củi, còn lấy gì thêm được thì cứ lấy.

Tối nay không hiểu làm sao cơm bị thừa. Bữa chiều có  tóp mỡ ngon thế mà thằng Mua ăn như con gà nghẹn. Thằng Sình động viên, ăn đi không ốm ra đây là gay. Thằng Mua lắc đầu, tự nhiên nước mắt vòng quanh. Nếnh hỏi, thấy trong người làm sao. Mua sụt sịt, tao muốn về nhà. Nếnh định bảo, phải không được nhớ nhà còn học nhiều ngày… nhưng  tự nhiên có cái gì ứ ứ lên trong cổ. Chả nói được nữa, Nếnh cúi xuống bát cơm vừa lúc nước mắt ra. Còn Sình nhìn hai đứa ngồi không một lúc. Lẽ ra nó phải nói mạnh; trẻ con lớp 1, lớp 2 gì nữa mà nhớ nhung yếu đuối thì lại buông ra một câu - Thôi… để khuya rang cơm ăn, hôm nay mỡ nhiều lắm. Nếnh tức quá nhưng chẳng nói kịp. Mua, Sình đã đứng dậy rồi. Không thể thu lu ngồi ăn tham, nó thu dọn bát đũa.

Khuya, thì Nếnh đói trước. Hai thằng kia học một lúc, chẳng biết đầu được gì chưa, đã kềnh ra giường, tiếng thở nhè nhẹ. Lửa nổi lên, mỡ vào nồi đang xèo xèo thì…

- Nấu gì mà thơm thế?

Nếnh quay lại, thấy cái mặt choắt, cái mũi hít hít như con chó.

- Anh Hùng à. Không cho anh ngủ đây đâu. Anh về nhà anh mà ngủ.

- Tao làm gì có nhà mà về… Mà sao mày biết tên tao?

- Anh thì… Mường Đanh này ai chả biết. Anh về đi, bọn em người Mông đi học không có gì đâu.

- Mày đuổi tao ấy à. Tao cứ ở đây đấy… nào làm gì đi…

Nếnh bị bế bổng lên, ật ưỡng trên cái tay lẳng nhẳng.

Bỏ ra! Bỏ ra! Nếnh giãy giụa la hét. Mua, Sình lúc này cũng thức dậy.

Đôi bên nói đi nói lại một hồi thì kết quả… Nếnh phải cho anh một chén mỡ. Hỏi để làm gì, anh xua tay ra ngoài. Chẳng biết sợ hay ma xui quỉ khiến mà thằng Mua lập cập ra cửa. Cửa đóng rồi lại mở ra, đóng lại.

Anh Hùng lục túi quần, lấy ra một gói, vê vê bấc, rồi đổ mỡ, rồi châm lửa, rút ra cái ống… rồi từ từ hạ người, cong như con tôm nằm xuống.

- Trời ơi! Hút thuốc phiện… Không được… Không được ở đây.  

Nếnh kêu gào, Mua xông vào kéo chân, Sình thổi phù ngọn đèn mỡ. Làm sao, ngọn đèn vẫn không tắt. Anh Hùng mặt mũi vẫn như không, hai má đang tóp lại. Tiếng ro ro vang vang.

Bên hò hét lôi kéo, bên hút; chả đến được nhau. Một lúc sau, anh Hùng ngửa mặt ra, giang tay, giọng khoan khoái:

- Đã… quá... Cảm ơn các chú bé.

Ba thằng nhìn vị khách không mời, nhìn nhau…

- Phải đi báo công an.

- Nhưng không biết công an ở đâu…

- Phải vào bảo ông Phóng.

- Tối lắm, chưa đi đêm thị trấn bao giờ… sợ lắm.

Ba thằng nói với nhau, trong đêm nghe rõ mồn một. Chỉ một người nằm trên giường không nghe thấy gì. Mặt hắn như chết.

Lại một đêm khổ. Lần này, thằng Mua, thằng Sình hạ quyết tâm thức. Sình không nói gì, lặng lẽ cầm quyển sách, ngồi xuống cái ghế con.

Đêm ấy, chả hiểu ba thằng thức canh tên nghiện như thế nào mà sáng ra khách đã đi như chưa hề đến. Lại kiểm tra đồ đạc… quần áo còn nguyên, xoong nồi đủ bốn cái. Mãi đến trưa, lúc xào rau, Sình hỏi to: “Mỡ đi đâu hết rồi?”. Cả ba xúm lại. Cái nồi mỡ… như có hai chục con mèo ăn vụng. Đáy nồi, chỉ còn láng láng; nghiêng đi, xúc chỉ được đầu thìa.

Thủ phạm biết luôn. Ba thằng nói nhau chuyện canh gác mà ngủ. Thằng Sình lè lưỡi:

- Ở đây kinh khủng lắm. Phải chuyển chỗ khác thôi.

- Chỗ khác đắt. Không có tiền. Thằng Mua ra vẻ hiểu biết

- Thôi… chủ nhật này về bản tao bảo bố. Nếnh quyết định.

Trưa thứ bảy, ba thằng khóa cửa, buộc thêm ba ngọn tre vào cửa chính, cửa sổ nữa rồi về. Lúc mờ mờ tối thì đến Hua Nậm.

Hua Nậm vẫn con dốc, rừng đào… mà nghe tiếng lợn gà ing ing cứ nao nao.

Nếnh vào nhà, mẹ ôm chầm, bố lấy đèn pin soi mặt. Mẹ sờ sờ, bố soi ngón tay mẹ.

- Sao vẫn gầy chả béo.

- Nó còn phải học. Cấp hai không như cấp một mấy chữ a, b, c đâu.

Nếnh thấy bố nói sai nhưng im lặng. Trong bàn tay mẹ, ánh đèn bố, nó chả thấy sợ gì nữa.

Cơm tối xong thì bố hỏi chuyện học hành, ăn ở dưới Mường Đanh. Có thiếu cơm không? Học có khó không? Bọn trẻ con dưới đấy có bắt nạt không? … Nếnh trả lời… Ăn có bữa thừa cơm. Học mới một ít, nhưng cũng khó. Bọn đi học dưới đấy và mình chơi với nhau bình thường. Bố bảo, thế thì tốt, dạo này bận nương lúa quá, xong lúc nào, bố sẽ xuống xem con.

Nếnh định nói chuyện vì sao về… nhưng nghĩ cái nương sẽ bỏ dở lại thôi.

Một lúc thì thằng Mua, thằng Sình đến. Bố lại hỏi, chuyện như vừa nãy hỏi Nếnh. Thằng Mua kêu chán; thằng Sình nói, muốn bỏ học thôi.

- Người lớn làm nương cho người bé đi học. Con chán học, bố mẹ cũng chán nương thì chết đói à?

- … Cả sợ nữa.

- Sợ cái gì. Thằng Nếnh vừa bảo trẻ con dưới đấy có bắt nạt đâu.

- … Không phải trẻ con. Người thanh niên đến… ăn trộm mỡ.

Bố hỏi mấy câu nữa thì rõ chuyện. Bố nói ba đứa cứ yên tâm mà nét mặt cũng căng căng lên.

Chiều chủ nhật thì lại một đoàn xuống. Bố đi rất nhanh, ba đứa luôn chạy gằn đằng sau. Bố bảo sẽ ở cùng mấy đêm xem thế nào. Mấy thằng nghĩ lại, dại quá, nói làm gì chuyện ấy ra… lấy bố ra khỏi nương, khổ quá. Với Hùng nghiện, ba thằng thừa khả năng. Dao có, gạch đá đầy… trước sợ thì một tí nhưng bây giờ hết rồi.

Chiều, nắng vẫn còn gắt, đoàn đã đến nhà trọ. Ngọn tre dỡ ra, khóa mở… Bố ào vào, nhìn ngó, nói một mình: “Cửa tốt. Vách tốt. Mái nhà tốt… Không sợ trộm, không sợ mưa”.

Tối, ăn cơm xong, bốn người đang ngồi trên giường uống nước thì anh Hùng đến.

- Chào các chú em. Mới xuống à? Có quà gì cho anh đi.

Anh Hùng tiến vào, chợt thấy bố liền ngọt giọng:

- Bố xuống thăm con à. Quan tâm quá…

Bố nhìn anh Hùng, nhìn ba đứa, ba đứa gật gật đầu, ý bảo đấy đấy, cái anh đấy đấy.

- Hôm kia sao anh ăn cắp nồi mỡ của bọn em.

- Làm gì… chắc chuột tha đi đâu lại đổ cho anh.

- Không bắt được quả tang nhưng từ nay cấm anh ngủ ở đây.

- Tao không đến thì đầy thằng khác đến. Chúng mày trông suốt được không?

- Chúng tao không cần trông nữa. Mày có giỏi… ăn những thứ này không?

Nếnh rút con dao, Mua cầm hòn gạch, Sình rút vội cái com-pa… giơ lên, tiến lên.

- Ghê nhỉ! Hôm nay có ông già, ra oai hả. Nào xem các chú em làm gì nào.

Hùng sán lại, gạt tay, ba đứa lùi lùi.

- Không phải dọa đâu, thật đấy.

Bố nói và nhảy ra trước mặt Hùng. Mắt ngầu đỏ, mấy sợi tóc xõa xuống mặt vèo cái hất lên, trông bố như một con hổ.

Hùng lùi lại, nhưng vẫn nói cứng: “Nào xem võ người Mông có đánh được người nghiện không?”. “Mày xấu lắm. Bắt nạt trẻ con, không chịu làm gì…”. Bố nói chưa hết thì Hùng nghiện đã sóng xoài ra đất.

Ba thằng xông đến định đánh tiếp thì bố giơ tay:

- Thôi thôi để bố.

Bố lôi tên Hùng đứng dậy, rồi bắt quì xuống xin lỗi và hứa từ nay không được bén mảng tới nhà này nữa.

Hùng lạy liên hồi như bổ củi. Bố bảo cút ngay, lần này cảnh cáo, lần sau cho làm ma đấy.

Hùng lảo đảo đứng dậy ra cửa, ba đứa xùy xùy tay theo như đuổi quỉ.

- Từ nay chắc nó kệch đến già. Mua giọng phấn chấn.

- Cho một triệu bao ngô cũng chả dám nữa đâu. Sình bĩu môi, gật gật đầu.

Hai đứa nhìn bố như chia sẻ chiến công của anh hùng. Nhưng bố lại lắc đầu:

- Chưa mừng hết đâu. Nó nghiện nó lại tìm đến… chừng nào nó hết nghiện mới thôi.

- Thế thì làm sao… bố về nó lại đến?

- … Để bố nghĩ cách.

Sáng hôm sau, ba đứa thức dậy thì không thấy bố đâu.

Trưa, bố mới về. Có ông Phóng, một chú công an và cả cô Loan chủ nhiệm cùng về. Đầu tiên bố đưa cho Nếnh cái di động:

- Đây cái này để nói nhanh không cần chạy đến nơi.

Nếnh cầm điện thoại chưa kịp ngắm nghía thì ông Phóng, chú công an, cô Loan đọc số. Nếnh lưu tên từng người; từng người lại bảo Nếnh nháy máy lại.

Chú công an nói Mường Đanh này còn hơn hai mươi người nghiện. Chúng hay trộm cắp vặt, cũng liều lĩnh khi đến nước cùng. Thực chất nó sợ mình, có điều mình đừng sơ hở.

Ông Phóng cười, ba mươi năm tôi sống ở đây vẫn ruộng nương lợn gà khá giả… Không sao hết.

Cô Loan bảo, lớp mình cũng có ba bạn bố nghiện đang đi cai. Hoàn cảnh tội lắm.

- Mọi người nói thì yên tâm rồi. Nhưng không nói thằng Hùng đến ăn trộm mỡ, dọa ba đứa Hua Nậm à? Bố nói to, kéo mọi người về, quan tâm tới con cháu mình.

Thế là ông Phóng, chú công an, cô Loan lại nói. Nếnh, Mua, Sình nghe thấy ba người chung nhau một câu - Phải dũng cảm, bình tĩnh.

* * *

Mấy hôm sau, tên Hùng không đến.

Rồi một đêm, tên Hùng lại đến. Nếnh nói thẳng, Mua đứng sát, Sình mím môi. Tên Hùng vẫn coi khinh trẻ con. Thì a lô… Nó vẫn cười khẩy. Chú công an đến, ông Phóng đến, cô Loan đến. Nó chạy như ma gặp mặt trời…

Hết năm học, Nếnh được học sinh tiên tiến. Mua, Sình lên lớp thẳng.

Sang năm lớp 7; 10 xã, thị trấn, nhà nước cùng nhau góp sức xây nhà bán trú. Bọn Nếnh, Mua, Sình và bốn mươi đứa vùng cao được đón về ở. Nhà bán trú trong trường, có riêng một cô giáo phụ trách; bảo vệ suốt ngày đêm, thoải mái học chơi, chả sợ cái gì. Nếnh được bầu làm nhà trưởng vì… 43 đứa cùng lớp, lớp trên, lớp dưới đều nói giống nhau - Nó học giỏi, bình tĩnh như người lớn, lúc sợ nhất thì dũng cảm, biết bảo mọi người cùng theo.